Zadanie 9.

Badania weterynaryjne. Testy na zwierzętach domowych.

Kierownik
Prof. Józef Nicpoń

Zespół
lek. wet. Agnieszka Cekiera, dr Agnieszka Kurosad, dr Agnieszka Noszczyk-Nowak, dr hab. Urszula Pasławska, dr hab. Jarosław Popiel, mgr Maria Skonieczna, Bożena Szczepańska.

Kardioprotekcyjny wpływ suplementu diety – superlecytyny bogatej w DHA, wit. A + wit. E, uzyskanego z nowej generacji jaj.
Badania nad kardioprotekcyjnym wpływem superlecytyny (suplementu diety uzyskanej z nowej generacji jaj zostały wykonane w dwóch etapach.

W pierwszym etapie, przeprowadzonym na grupie świń zdrowych, stwierdzono, że zwierzęta przyjmują preparat bardzo chętnie w założonej przez badaczy ilości. Nie stwierdzono negatywnego wpływu podawanego suplementu diety na samopoczucie zwierząt i ich zachowanie. Stwierdzono istotnie wyższe stężenie frakcji HDL cholesterolu i istotnie niższe stężenie trójglicerydów w surowicy świń otrzymujących suplement diety. Nie stwierdzono wpływu preparatu na parametry morfologiczne i pozostałe parametry biochemiczne krwi (ALT, AST, mocznik, kreatynina, bilirubinę całkowitą, białko całkowite i jonogram). U świń z niewydolnością serca na tle tachykardii stwierdzono stopniowe obniżanie się stężenia cholesterolu całkowitego i trójglicerydów.

Pod wpływem podawanego preparatu superlecytyny uzyskanego z nowej generacji jaj u świń z niewydolnością serca stwierdzono istotne zmiany parametrów elektrofizjologicznych polegające na skróceniu czasu refrakcji komory. Zmiany te mogą mieć istotne znaczenie w ograniczeniu możliwości powstawania arytmii w niewydolnym sercu.

Zastosowanie ovocystatyny z białka jaja w terapii atopowego zapalenia skóry u psów
Cystatyna jest naturalną substancją występującą między innymi w białku jaja kurzego, jest inhibitorem proteinaz cysteinowych, które są ważnym czynnikiem antydrobnoustrojowym. Wykazuje ona wpływ hamujący na większość proteinaz cysteinowych i stanowi barierę dla bakteryjnych i wirusowych proteinaz, co przedkłada się na zdolność wnikania do komórek. Szczególnie ważną funkcją cystatyny jest wewnątrz- i zewnątrzkomórkowa kontrola rozkładu białek. W związku w jej właściwościami, cystatyna wyizolowana z białka jaj kurzych wzbudza duże zainteresowanie u lekarzy praktyków, celem zastosowania jej w terapii chorób skóry. Zarówno antymikrobiologiczna aktywność cystatyny jak i jej właściwości inhibicyjne w stosunku do enzymów proteolitycznych dają możliwość wykorzystania jej jako preparatu nowej generacji bakterio- i grzybobójczego.

Jedną z dziedzin, w której podjęto próbę zastosowania cystatyny C z białka jaja, jest dermatologia weterynaryjna. Atopowe zapalenie skóry (AZS) jest jedną z najczęściej występujących chorób alergicznych u psów, a jego głównym objawem jest świąd, który może prowadzić do zakażeń ropnych i bakteryjnych skóry. Skóra psów jest naturalnie zasiedlana przez bakterie, między innymi gronkowce (np. z rodzaju Staphylococcus pseudointermedius) przy jej uszkodzeniu, w wyniku drapania czy wylizywania spowodowanego świądem, dochodzi do nadkażenia bakteryjnego. Ponieważ cystatyna C wykazuje działanie przeciwbakteryjne podjęto próbę zastosowania jej w AZS przy powikłaniach ropnych jako lek stosowany miejscowo na skórę.

Badania porównawcze wykonane przed i po zastosowaniu cystatyny C izolowanej z białka jaja kurzego wykazały całkowity brak skutków ubocznych stosowania substancji. Nie stwierdzono istotnych różnic między grupami w zakresie parametrów biochemicznych i morfologicznych krwi, a także zmian w populacjach limfocytów. Oznacza to, iż cystatyna nie wykazuje działania ogólnoustrojowego. U psów z objawami świądu wykazano istotne zmniejszenie jego nasilenia po zakończeniu terapii miejscowej cystatyną. W konsekwencji oddziaływania cystatyny nastąpiło zahamowanie lub zmniejszenie nasilenia świądu jak również zmiany skórne nie były tak silnie wyrażone, co wykazano przy zastosowaniu skali CADESI.

Ostatecznie badania wykazały istnienie możliwości wykorzystania cystatyny C w miejscowej terapii AZS u psów w celu zmniejszenia nasilenia miejscowych objawów klinicznych, szczególnie w przypadkach gdy terapia miejscowa jest możliwa również w połączeniu z terapią standardową w celu osiągnięcia szybszych efektów klinicznych. Daje to podstawy do rozszerzenia badań nad cystatyną oraz nadzieję na nowy skuteczny lek pochodzenia naturalnego, lek ekologiczny, który nie tylko leczy ale jest również biopreparatem dla psów i ludzi żyjących w zgodzie z naturą.

Ocena wpływu lecytyny uzyskanej z żółtka jaj bogatej w kwas dokozahekasenowy (DHA) na parametry morfologiczne i biochemiczne krwi psów zdrowych i z zaburzonym profilem lipidowym.
W badaniach zastosowano preparat lecytyny naturalnie wzbogacony w kwas DHA oraz inne bioaktywne składniki, w tym witaminy i skoncentrowano się na jego wpływie na parametry morfologiczne i biochemiczne psów zdrowych oraz z zaburzonym profilem lipidowym. W pierwszej części doświadczenia preparat lecytyny podawany był w grupie 30 zdrowych psów, różnej płci, wieku i rasy w zróżnicowanych dawkach, przez różnie długi czas. Zastosowanie tak wielu zmiennych pozwalało na oszacowanie ewentualnych negatywnych skutków stosowania preparatu, których nie odnotowano oraz wyznaczenie najbardziej adekwatnej dawki lecytyny użytej w drugiej części doświadczenia, na psach chorych, z zaburzonym profilem lipidowym.
W grupie psów z zaburzonym profilem lipidowym, podczas podawania wzbogaconej lecytyny, nie stwierdzono istotnego wpływu na parametry morfologiczne krwi, natomiast w przypadku analizy profilu biochemicznego zaobserwowano pewne zmiany w obrębie profilu lipidowego. W stosunku do wyjściowych wartości cholesterolu u 26% psów doszło do jego obniżenia w okresie stosowania lecytyny. Natomiast w grupach z podniesionym poziomem trójglicerydów jego regulacja do wartości referencyjnych dotyczyła 35% badanych osobników. Najmniej spektakularne wyniki uzyskano u psów z hipercholesterolemią mieszaną, gdyż zaledwie u 13% psów doszło do obniżenia stężenia cholesterolu oraz trójglicerydów do wartości referencyjnych.

Bardzo ciekawe wyniki uzyskano w analizie frakcji HDL/LDL. Wartości HDL przekraczały wyznaczone progi referencyjne dla HDL. Natomiast w przypadku frakcji LDL zaobserwowano, znaczne obniżenie poziomu, co w sumie jest korzystnym zjawiskiem.

Podsumowując można wnioskować, iż stosowanie wzbogaconej lecytyny (superlecytyny) u psów zdrowych nie wpływa ona w sposób istotny na wartości parametrów morfologii i biochemii krwi, natomiast u psów chorych, z zaburzonym profilem lipidowym, istotne zmiany były obserwowane w obrębie profilu lipidowego. Wydaje się, iż stosowanie lecytyny u psów chorych poniżej 5 roku życia daje lepsze wyniki, niż u zwierząt starszych, co można wiązać z postępującym wraz z wiekiem upośledzeniem metabolizmu tłuszczów. Dodatkowo można stwierdzić, iż stosowanie wzbogaconej lecytyny daje lepsze efekty w odniesieniu do stanów hipertriglicerydemii, niż hipercholesterolemii czy hipercholesterolemii mieszanej.